Dubbele registratie van huurcontracten in Brussel: een nieuw dieptepunt

Wie op zoek is naar de schuldige voor dit sterk staaltje bestuurlijke onkunde, moet niet verder kijken dan de Brusselse overheid. In het bijzonder: de manier waarop zij werk maakte van de introductie van een gewestelijke registratie van woninghuurcontracten.

Die wordt van kracht op 01/01/2025. Huurcontracten moeten vanaf dan geregistreerd worden via een Brusselse registratietool. In de regelgeving werd meteen de federale registratieverplichting afgeschaft.

De federale overheid legt zich daar echter niet bij neer. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem trok naar het Grondwettelijk Hof. De procedure is daar hangende. Helaas is een uitspraak ten vroegste te verwachten in de tweede helft van 2025.

Pittig detail: minister Van Peteghem vecht enkel de afschaffing van de federale registratie aan. Als hij het pleit wint, komen we dus sowieso uit bij een dubbele huurregistratie. Ook de federale overheid gaat dus niet vrijuit voor de chaos. Zowel de Brusselse als de federale politiek waren nochtans uitvoerig en lang op voorhand gewaarschuwd door alle stakeholders.

Dit alles leidt tot het volgende:

• De Brusselse overheid zegt dat vanaf 01/01/2025 enkel een gewestelijke registratie volstaat. Die is verplicht.
• De federale overheid zegt dat de federale registratie behouden blijft en dat die dus ook vereist is.

Niemand weet wie in deze discussie aan het langste eind trekt. Het Grondwettelijk Hof moet daar klare wijn in schenken. Tot dan strijdt elk beleidsniveau voor haar eigen belangen: Brussel voor Brussel en federaal voor federaal. Dat huurders, verhuurders en vastgoedprofessionals daardoor tussen hamer en aambeeld zitten, daar lijkt niemand van wakker te liggen.

Er staan ons nog weinig opties open. Vastgoedprofessionals kunnen niet anders dan vertrekken van het meest voorzichtige scenario. Zij worden immers geacht om zorgvuldig te handelen. We kunnen niet ‘anticiperen’ op een uitspraak van het Grondwettelijk Hof. We moeten gewapend zijn voor het scenario waarbij de federale registratieplicht blijft bestaan.

Want zowel de federale als de gewestelijke registratieplicht zijn verbonden aan sancties & handhaving:

• De federale overheid kan op grond van het Wetboek Registratierechten een boete opleggen van 25€ bij niet-registratie
• Gewestelijk zijn er burgerrechtelijke gevolgen, zoals de mogelijkheid voor de huurder om het contract op te zeggen zonder opzegtermijn en opzegvergoeding

Met het oog op zijn of haar aansprakelijkheid kan een vastgoedprofessional niet het risico lopen dat de verhuurder zich geconfronteerd zou zien met één van deze sancties.

Enige mogelijkheid om dat te vermijden is om huurcontracten dubbel te registreren vanaf 01/01/2025.

Met dank aan staatssecretaris Ben Hamou en twee overheden die met getrokken messen tegenover elkaar staan in plaats van gezamenlijk oplossingen uit te werken voor burgers en ondernemers…

Wat betekent dit praktisch?

Het is sowieso aangeraden om alle woninghuurcontracten maximaal te registreren voor 01/01/2025. Enkel de datum van registratie telt immers. Gebeurt de registratie voor het jaareinde, dan volstaat de federale registratie (zoals we die vandaag kennen). Gebeurt de registratie daarna, dan wordt er best dubbel geregistreerd.

De datum van ondertekening of inwerkingtreding van het huurcontract is van geen belang. De gewestelijke en dus de dubbele huurregistratie gelden ook alleen voor woninghuurcontracten.

Omdat al even duidelijk is dat er geen perspectief lijkt op een structureel overlegde oplossing tussen beide overheden hebben we vanuit CIB proberen inzetten op een pragmatische uitweg.

De MyRent Pro-tool zal vanaf midden januari via achterliggende API-koppeling de geregistreerde huurcontracten zowel doorsturen naar de Brusselse als naar de federale overheid. We willen zo garanderen dat vastgoedprofessionals minstens één uniek loket beschikbaar hebben. 

In MyRent Pro is vanaf de lancering van de API één ingave voldoende. De in te geven informatievelden zullen vanaf 06/01/2025 gebaseerd zijn op de Brusselse registratie (dat is de meest uitgebreide). Achterliggend wordt dit dan ontdubbeld om het contract ook voor te leggen voor federale registratie.

De federale registratie blijft gebeuren zoals vandaag. Vanaf midden januari sturen we het dossier ook door naar Brussel. Van 6 januari tot midden januari zal je daarom bij het registratiedossier een extra status zien: ‘nog te verzenden’. Je kan echter vanaf 01/01/2025 perfect de data blijven ingeven en hoeft verder niets meer te doen. Alles gebeurt automatisch. Midden januari stuurt MyRent Pro automatisch de registratie door naar de Brusselse overheid. Dat is nodig om de achterliggende API-koppeling te operationaliseren en te testen.

Voor vastgoedkantoren die MyRent Pro gebruiken, betekent dit dat ze twee maal een bevestiging van de registratie zullen ontvangen: één maal van de Brusselse overheid en één maal van de federale.

Andere partijen/spelers waarvan ons bekend was dat ze een registratiemodule aanbieden, werden geïnformeerd over de problematiek en de mogelijkheid/noodzaak van API-koppeling. 

Noteer dat de Brusselse overheid vereist dat de organisatie én de persoon die een huurcontract ter registratie wil aanbieden, gekend moet zijn in irisbox. Enkel wie daarin gekend is, zal huurcontracten kunnen registreren. Vastgoedkantoren, -makelaars en medewerkers zullen zich dus moeten aanmelden bij irisbox. De Brusselse overheid vereist die irisbox-aanmelding ook in minstens een aantal gemeenten voor het aanvragen van stedenbouwkundige inlichtingen.

Binnen dit kader publiceerde CIB een persbericht waarin ze deze wantoestanden aanklagen. Lees het persbericht hier.